Spis treści
Góra Barbarka w Wałbrzychu turystycznym hitem XIX wieku. Wzgórze z długą historią górniczą i Ernestine
Barbarka, czyli liczący 634 m n.p.m. szczyt w Górach Wałbrzyskich nie jest ani najwyższym, ani szczególnie popularnym dziś miejscem odwiedzanym przez turystów. Przychodzą tu pasjonaci historii szukający reliktów dawnych obiektów turystycznych i górniczych oraz poszukiwacze ładnych panoram Wałbrzycha.
Barbarka, dawniej znana jako Hain-Berg, Hainkoppe i Hainberg położona była w dawnej górniczej osadzie Dittesbach, w dzisiejszej dzielnicy Wałbrzycha - Podgórze.
- U jej podnóża leży dworzec kolejowy Wałbrzych Główny i rozległe zabudowania tej stacji, można zatem wyruszyć na nią właśnie z dworca. Przez Barbarkę przechodzi niebieski szlak z dworca do Unisławia Śląskiego i w w Góry Suche.
- Niedaleko stąd jest też DK 35 wiodąca przez Wałbrzych w stronę granicy z Czechami.
Wzgórze to jest prawdziwą kolebką XIX-wiecznej turystyki w tej części Sudetów, ale nim przybyli tu wielbiciele ruchu na świeżym powietrzu, powstały tu sztolnie, których geneza sięga końca XVIII wieku. Ich pozostałością jest piękny portal mało znanej sztolni, rówieśniczki Lisiej sztolni, dawnej sztolni spławnej, zabytku klasy europejskiej. Dawna Ernestine, choć nieczynna jest już od wieku, to nadal czaruje najpiękniejszym portalem wejściowym.
Jak dojść do portalu sztolni Ernestine? Mapa To od dworca niespełna 2 km spaceru w znacznej mierze przez szeroki leśny dukt.
Po drodze mijamy m.in. elementy infrastruktury kolejowej - wieże ciśnień za wachlarzową parowozownią.
Na koniec, mijamy leśną strzelnicę i mamy niewielkie podejście pod górę. Portal wejściowy widać z daleka. Jest niesamowity.
Po dawnej infrastrukturze górniczej Ernestyny nie pozostało wiele. Odnalezione na Barbarce kamienie graniczne opisano jako: "Ernestin Grube" Dittersbach i pojawiają się na nich daty 1794 oraz 1801 wskazujące na kształtowanie się tutejszego pola górniczego. Co ciekawe, rok 1794 to przełomowa data w wałbrzyskim górnictwie. Wówczas w Lisim Wzgórzu wydrążono i uruchomiono Lisią sztolnię. Barbarka wówczas też miała swoją tajemnicę.
- Na północnym zboczu góry znajduje się sztolnia o najpiękniejszym portalu wejściowym w całym Zagłębiu Wałbrzyskim. W połowie XVIII wieku, baron von Czettritz-Neuhaus założył kopalnię „Ernestine", która wkrótce upadła. Nadana ponownie dnia 4 VII 1794 r. należała do barona Dyherrn-Czettritz. Była eksploatowana z przerwami. Produkcja w 1806 r. wyniosła około 2 tys. ton - wyjaśniał Iwo Wachowicz w numerze 16-17 biuletynu "Archeologia Przemysłowa" z 2019 roku.
Ernestine, czyli relikty kopalni rozsiane w lesie
Sztolnia „Ernestine” miała długość 920 metrów i z uwagi na położenie złoża biegła na poziomie około 514 m n.p.m., jak odnotował Wachowicz, 23 marca 1844 roku połączono ją ze znajdującą się o kilometr na południe od niej sztolnią „Amalia”, czego reliktem są pozostałości betonowych konstrukcji - Międzykopalnianej kolei linowej Ernestyna - Amalia.
- Z czasem górnicza infrastruktura wokół tak się rozrosła, że w 1859 na Podgórzu powstało przedsiębiorstwo „Consolidirte Ernestine” z połączenia 9 małych kopalń. W 1909 roku „Ernestine” połączona została także z kopalnią „Melchior” pod wspólną nazwą „von Kulmiz” - czytamy w opracowaniu ze wspominanego wyżej biuletynu "Archeologia Przemysłowa".
Po lesie na terenie Barbarki rozsiane są elementy dawnego kompleksu.
- Najpiękniejszy z nich to oczywiście wysoki na około 5 m owalny otwór wejściowy do Ernestine z ładnym, symetrycznym portalem. Węgiel wydobywano tu do lat 30. XX wieku, wówczas prawdopodobnie otwór zamurowano.
- Są też betonowe i kamienne elementy kuźni, cechowni, separatora i lampowni,
- można też znaleźć fragmenty systemu doprowadzającego do kopalni powietrze,
- pozostałości po bocznicy kolejowej
- i bardzo ciekawy "dziurawy kamień". Może miał on jakiś związek z kopalnią :).
Co ciekawe, sztolnia Ernestina, została ostatecznie wydrążona przelotowo przez górę Barbarka, jej drugi wylot znajduj się na przeciwległym zboczu przy ulicy Wylotowej. Ten drugi wylot nie jest już taki widowiskowy jak ten zagubiony w lesie.
Zabudowania kopalniane miały jeszcze służyć w późniejszych dekadach, ponieważ miał tu istnieć obóz pracy, który był przemianowany na placówkę penitencjarną. Osoby osadzone miały tu mieszkać nawet w latach 80. XX w. Wspominane jest też zastosowanie baraków na potrzeby Ochotniczej Służby Pracy, która zajmowała się układaniem sieci wodociągowej na terenie miasta i powiatu wałbrzyskiego.
Sztolnia Ernestine - zobaczcie zdjęcia niesamowitego portalu
Inne relikty kolejowe i nie tylko...
- Zapomniany dworzec na trasie Wrocław - Jelenia Góra. Więcej tu pociągów niż pasażerów
- Jest piękna arteria Sobięcina, a przy niej szpecąca ruina. Co z Grottgera 1?
- Tutaj zatrzymał się czas. Niszczejąca ruina przy ul. Lubelskiej - zobaczcie zdjęcia
- Była budowa, teraz jej nie ma. Co to za ruina przy Alei Podwale w Wałbrzychu? Zdjęcia
Spod tynków wychodzi PRL i poniemiecki Wałbrzych
Kiedyś to Wałbrzych był zielony!
Tego w Wałbrzychu już nie ma. Niepowtarzalne relikty historii!
- Rynek w Wałbrzychu 100 lat temu i więcej na starych zdjęciach oraz rycinach!
- Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach - FOTO
- Oto 11 najpiękniejszych miejsc dawnego Wałbrzycha - dziś wyglądają inaczej! Zobacz!
- Kościół św. Barbary w Wałbrzychu to perełka neogotyku. Zdjęcia i FILM
- 100 lat temu było tu zupełnie inaczej! Dawne Gorce na starych zdjęciach i widokówkach
- Nieistniejący tunel kolejowy w Wałbrzychu. Dlaczego zniknął z map?
Zakamarki wałbrzyskiego Śródmieścia i nie tylko...
- Chrystus Frasobliwy - nieznany zabytek wałbrzyskiego Śródmieścia. Zdjęcia
- Tajemniczy pomnik ku czci ofiar katastrofy górniczej? A inne? FOTO, MAPY
- Mógł być polskim Luwrem. Tajemniczy gmach już nie istnieje - tak znikał (ZDJĘCIA)
- Strzykawki, kaplica i stół do sekcji zwłok [ARCHIWALNE ZDJĘCIA, FILMY]
- Wałbrzych ma skwer im. Kazimierza Starościaka i ławeczkę. Gdzie ich szukać?
- Wałbrzyska Starówka z nową atrakcją. Zabytkowa studnia odnowiona! [ZDJĘCIA]
Góra Barbarka liczące 634 m n.p.m. jest dziś słabo znana - mapa
Sztolnia Ernestine - zobaczcie zdjęcia niesamowitego portalu
Region wałbrzyski obfituje w niesamowite i tajemnicze obiekty - oto kolejny
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?